Dziewczynka w kapeluszu (1927)

TADEUSZ MAKOWSKI - NOTA BIOGRAFICZNA

Tadeusz Makowski
[Źródło: NAC]

Tadeusz Makowski urodził się w 1882 roku w Oświęcimiu, zmarł w 1932 roku w Paryżu. Studiował równolegle filologię klasyczną i polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (1902-1906) oraz malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u Józefa Mehoffera i Jana Stanisławskiego. W tym czasie czynnie uczestniczył w życiu artystycznym Krakowa, współpracował m.in. z „Zielonym Balonikiem” projektując kukiełki do kolejnych spektakli. Studia na ASP malarz ukończył w 1908 roku z wyróżnieniem. W tym samym roku wyjechał i osiadł na stałe w Paryżu, gdzie zetknął się z twórczością Puvisa de Chavannes’a oraz kubistów ze środowiska Montparnasse’u, co miało ogromny wpływ na jego dalszą twórczość. We Francji nawiązał również bliską znajomość z Władysławem Ślewińskim, który pomógł Tadeuszowi Makowskiemu udzielając mu schronienia w Bretanii, kiedy to po wybuchu I wojny światowej artysta, ze względu na austriackie obywatelstwo, zmuszony był opuścić Paryż.
Tadeusz Makowski brał udział w wielu plenerach malarskich w Bretanii, Owerni, Normandii, przez pewien czas piastował także stanowisko prezesa Towarzystwa Artystów Polskich w Paryżu. Od 1912 roku regularnie wystawiał swoje prace na Salonie Niezależnych, eksponował też w Stedelijk Museum w Amsterdamie (1914), na Salonie Jesiennym (1924), Polskim Klubie Artystycznym w Warszawie (1924) oraz w paryskich galeriach Cheron i Berthe Weil (1927 – pierwsza wystawa indywidualna artysty; 1928 – wystawa indywidualna). Uczestniczył również w wystawach sztuki polskiej w Barcelonie, Wiedniu, Paryżu i Budapeszcie.

Tadeusz Makowski był przedstawicielem École de Paris. Tworzył prace olejne, akwarelowe oraz grafiki, był również rysownikiem oraz ilustratorem. Inspirował się kubizmem spod znaku Pabla Picassa oraz romantycznymi obrazami Camille’a Corota i Theodore’a Rousseau, nie unikając przy tym nawiązań do dawnych mistrzów holenderskich i niderlandzkich, a nawet do sztuki ludowej. Jego twórczość charakteryzuje się geometryzacją, linearyzmem, ekspresją oraz, zwykle, ciepłą paletą barw. Jest najbardziej rozpoznawalnym polskim portrecistą dzieci – dziecko, początkowo ujmowane realistycznie, później natomiast metaforycznie, jako kukiełka czy marionetka, stało się od ok. 1918 roku de facto motywem przewodnim sztuki Makowskiego. Artysta tworzył także sceny rodzajowe i pejzaże.
W historii aktywności artystycznej Tadeusza Makowskiego można wyróżnić zasadniczo cztery etapy: pierwszy, najwcześniejszy, związany był jeszcze z wpływami środowiska krakowskiego, tj. symbolizmu i realizmu, z ogromną rolą wrażliwości na światło, która na zawsze pozostała już zresztą cechą sztuki artysty. Kolejnym etapem była wspomniana już fascynacja dziełami Puvisa de Chavannes’a, która objawiła się malowaniem symbolistycznych obrazów w stonowanej, pastelowej gamie barwnej. Następnie przyszedł czas na okres kubizujący, stosunkowo krótki, gdyż w sztuce kubistów Tadeuszowi Makowskiemu brakowało wyczucia światła. Ostatni etap można nazwać dojrzałym. W nim już uwidacznia się konsekwentnie indywidualny styl artysty.

Dzieła artysty znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i muzealnych, m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, we Wrocławiu, Muzeum w Bochni czy Muzeum Śląskiego w Katowicach.

NIEDOSTĘPNE PRACE ARTYSTY